بررسی اثر کم‌آبیاری و محلول‌پاشی با مواد طبیعی بر ویژگی‌های رویشی ارقام نخود (Cicer arietinum L.)

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• مهدی حق‌پرست
• سعیده ملکی فراهانی

دانشگاه شاهد تهران

10.22067/ijpr.v1392i2.41272

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کم‌آبیاری و محلول‌پاشی مواد طبیعی (اسید هیومیک و عصاره جلبک دریایی) بر خصوصیات رویشی نخود، آزمایشی در سه تکرار در سال زراعی90-1389 به‌صورت کرت دوبار خُردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در شهرستان میامی‌(شاهرود) انجام شد. عامل اصلی، تنش خشکی در چهار سطح آبیاری کامل (شاهد)، قطع آب در مراحل گلدهی، غلافدهی و گلدهی تا برداشت و عامل فرعی، محلول‌پاشی با مواد طبیعی در سه سطح محلول‌پاشی با آب‌مقطر (شاهد)،‌ محلول‌پاشی با اسید هیومیک و محلول‌پاشی با عصاره جلبک دریایی و عامل فرعی-فرعی، شامل ارقام هاشم، 482ILC و محلی بودند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اثر تنش خشکی بر روی تعداد شاخه اصلی، تعداد شاخه جانبی و عرض بوته، معنی‌دار است. همچنین اثر رقم بر روی صفات تعداد شاخه اصلی، ‌تعداد شاخه جانبی، ارتفاع بوته و عرض بوته معنی‌دار بود. اثر متقابل تنش در محلول‌پاشی و رقم در محلول‌پاشی بر روی تعداد شاخه فرعی، معنی‌دار بود. اثر متقابل تنش در رقم بر روی تعداد شاخه فرعی و عرض بوته معنی‌دار گردید. تنش خشکی به‌خصوص از مرحله گلدهی تا برداشت، از طریق کاهش شاخه‌دهی و قطر سایه‌انداز، باعث کاهش رشد ارقام مختلف شد، ولی محلول‌پاشی با مواد طبیعی به‌خصوص عصاره جلبک دریایی توانست باعث افزایش رشد گیاهان تحت تنش خشکی شود. در میان ارقام مختلف، رقم محلی کارآیی بیشتری در استفاده از مواد طبیعی داشت، اگرچه رقم هاشم به‌لحاظ تمامی‌ صفات، برتر از سایر ارقام بود.

کلیدواژه‌ها

• اسید هیومیک
• تنش خشکی
• عصاره جلبک دریایی نخود

---