ارزیابی تحمل به سرما در کشت پاییزة نخود زراعی (Cicer arietinum L.) با استفاده از صفات فنولوژیک و مورفولوژیک در منطقة کردستان

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• حیدر نادری ¹
• مجید شکرپور ¹
• علی اصغری ¹
• همایون کانونی ²
• عزت الله اسفندیاری ³

¹ دانشگاه محقق اردبیلی

² مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان

³ دانشگاه مراغه

10.22067/ijpr.v1392i1.33747

چکیده

کشت پاییزة نخود در مقایسه با کشت بهارة آن، عملکرد بیشتری تولید می نماید؛ اما حساسیت محصول به سرما مانع از انجام این کار می شود. به‌منظور بررسی و شناسایی ارقام پُرمحصول و متحمل به سرما برای کشت پاییزه، 65لاین نخود زراعی (Cicer arietinum L.) به‌همراه رقم حساس به سرما ILC533 در سال زراعی 89-1388 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار در ایستگاه سارال مرکز تحقیقات کشاورزی سنندج مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحمل به سرما با استفاده از درصد بقاءء و درجة تحمل به سرما مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام از نظر صفات ارتفاع بوته، وزن100دانه، عملکرد و درجة تحمل به سرما اختلاف معنی دار وجود داشت. همبستگی عملکرد دانه با درصد بقاء، مثبت و معنی دار و با درجة تحمل به سرما، منفی و معنی دار بود. تجزیة خوشه ای، ارقام مورد مطالعه را در سه گروه حساس و نیمه‌متحمل، متحمل و کاملاًمتحمل متمایز کرد. در این پژوهش، 14لاین با داشتن درجة تحمل سرمای 3 و کمتر از 3، درصد بقای 85 تا90درصد و عملکرد دانه بیش از 141گرم در مترمربع، به‌عنوان لاین های برتر شناخته شدند.

کلیدواژه‌ها

• تحمل به سرما
• درصد بقاء
• کشت پاییزه
• نخود

---