بررسی تأثیر فواصل بین و روی ردیف کاشت بر شاخص‌های رشد ماش (Vigna radiata)

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

اسلام

چکیده

الگوی کاشت، یکی از راه‌کارهای افزایش عملکرد در واحد سطح است که لازم است در مناطق مختلف مورد توجه قرار گیرد. این تحقیق به منظور بررسی اثر فواصل بین و روی ردیف کاشت بر شاخص‌های رشد ماش رقم گوهر در سال 1383 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی ایلام اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت‌های یک‌بار خُردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. سه تیمار فاصله بین ردیف‌های کاشت (50 ، 65 و 80 سانتی‌متر) به عنوان کرت‌های اصلی و سه تیمار فاصله بوته روی ردیف (5 ، 5/7 و 10 سانتی‌متر) به عنوان کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. جهت تعیین روند رشد، نمونه‌برداری‌ها یک هفته پس از جوانه‌زنی آغاز و هر هفته یک‌بار نمونه‌برداری انجام شد. بررسی روند تغییرات ماده خشک، شاخص سطح برگ، سرعت جذب خالص و نسبت وزن برگ در تیمارهای فواصل بین ردیف نشان داد که این صفات در فاصله بین ردیف 50 سانتی‌متر نسبت به دو فاصله بین ردیف 60 و 80 سانتی‌متر، از سطح بالاتری برخوردار بودند. کاهش فاصله ردیف‌ها باعث ایجاد سرعت رشد محصول بیشتر در طول دوره رشد گیاه شد. از طرفی با کاهش فاصله بوته‌ها، سرعت رشد محصول در طول دوره رشد افزایش یافت. فاصله بین ردیف 50 سانتی‌متر کمترین سرعت رشد نسبی را به خود اختصاص داد. کاهش فاصله بوته روی ردیف منجر به کاهش سرعت رشد نسبی شد به شکلی که بیشترین میزان شاخص مذکور در تیمار 10 سانتی‌متر فاصله بوته روی ردیف مشاهده شد. نسبت سطح برگ در تیمار 50 سانتی‌متر به‌خصوص در اوایل فصل رشد نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود. مطالعه روند تغییرات نسبت سطح برگ و فواصل مختلف بوته روی ردیف نیز از روند تقریباً مشابهی با تیمار فاصله بین ردیف تبعیت کرد. با توجه به نتایج به نظر می‌رسد که آرایش کاشت ( 5×50 سانتی‌متر) نسبت به سایر آرایش‌ها، بهتر بود.

واژه‌های کلیدی: ماش، فواصل بین ردیف، فواصل روی ردیف، شاخص‌های رشد

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Mungo bean (Vigna radiata) growth indices as affected by various planting patterns

نویسندگان [English]

  • H Fallahi
  • Amir Mirzaei
  • Mohamad mehdi Siabidi
  • A Siyadat
  • F Fotohi
چکیده [English]

Manipulating of planting pattern is a method to increase the crop yield per unit of area which should be considered in different regions. In order to evaluate the effects of between and within row distances on growth indices of Gahar Mung bean, an experiment was conducted at the Agricultural Research Center of Ilam in 2004. The experiment was a split-plot arranged in an RCB design.Three between row distances i.e. 50, 65 and 80 cm and three within row distances i.e. 5, 7.5 and 10 cm were levels of main and sub plots, respectively. In order to determine growth trend, sampling was conducted every week starting at seven days after emergence. Study of variation in DM, LAI, NAR and LWR of main plots revealed that 50cm between rows was better than 60 and 80 cm. Decreasing the distances between rows resulted in increasing of CGR. Decreasing the within rows distances had the same results. 50cm between rows distances had the least RGR. Decreasing within rows distances decreased RGR, too in a way that 10 cm within row had the greatest RGR. Between rows 50cm had the greatest LAR especially in first half of growth duration. LAR in within rows followed the same trend as between rows. Based on these results obtained, in order to improve Mungobean yield it could be suggested to apply planting pattern of 50×5 cm.

Key words: Growth indices, Plant spacing, Vigna radiata L.

CAPTCHA Image