TY - JOUR ID - 30170 TI - بررسی اثرات بقایای شبیه‌سازی‌شدة علف‌کش‌های فورام‌سولفورون، ریم‌سولفورون و نیکوسولفورون در خاک بر رشد حبوبات در شرایط گلخانه JO - پژوهش‌های حبوبات ایران JA - IJPR LA - fa SN - 2980-793X AU - ایزدی دربندی, ابراهیم AU - آزاد, مسعود AD - دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 4 IS - 2 SP - EP - KW - باقیمانده علف‌کش KW - تناوب زراعی KW - علف‌کش‌های سولفونیل اوره DO - 10.22067/ijpr.v1392i2.41303 N2 - به‌منظور بررسی حساسیت گیاهان زراعی نخود، عدس، لوبیا، گندم، جو و کلزا به بقایای علف‌کش‌های فورام‌سولفورون، ریم‌سولفورون و نیکوسولفورون در خاک، آزمایشی گلخانه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. عوامل مورد بررسی در این آزمایش شامل علف‌کش‌های مختلف (ریم‌سولفورون، فورام‌سولفورون و نیکوسولفورون)، غلظت‌های شبیه‌سازی‌شده علف‌کش‌ها در خاک (صفر، 1/0، 2/0، 4/0، 9/0 و 3/1‌میکروگرم در کیلوگرم خاک برای ریم‌سولفورون، صفر، 10، 20، 40، 80 و 120‌میکروگرم در کیلوگرم خاک برای فورام‌سولفورون و صفر، 9، 18، 36، 72 و 108‌میکروگرم در کیلوگرم خاک برای نیکوسولفورون که به‌ترتیب شامل صفر، 5/2، 5، 10، 20 و 30‌درصد مقدار توصیه‌شده هر علف‌کش هستند) و گیاهان زراعی (نخود، عدس، لوبیا، گندم، جو و کلزا ) بودند. جهت تحلیل نتایج آزمایش، 30‌روز پس از سبزشدن گیاهان، ‌درصد بقاء و زیست‌تودة اندام‌های هوایی و ریشة آنها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان دادند که‌ درصد بقاء و زیست‌تودة اندام‌های هوایی و ریشه گیاهان مورد مطالعه تحت تأثیر معنی‌دار بقایای فورام‌سولفوران، ریم‌سولفوران و نیکوسولفوران قرار گرفت. با افزایش غلظت فورام‌سولفورون و نیکوسولفورون در خاک، صفات مذکور در تمام گیاهان به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. با افزایش غلظت ریم‌سولفورون در خاک، صفات مذکور فقط در کلزا به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. بر اساس شاخص ED50، لوبیا (05/99 و 65/34‌میکروگرم در کیلوگرم خاک به‌ترتیب در علف‌کش‌های فورام‌سولفورون و نیکوسولفورون) و جو (07/0 و 003/0‌میکروگرم در کیلوگرم خاک به‌ترتیب در علف‌کش‌های فورام‌سولفورون و نیکوسولفورون)، به‌ترتیب متحمل‌ترین و حساس‌ترین گیاهان زراعی به بقایای فورام‌سولفورون و نیکوسولفورون بودند. از سوی دیگر، بر اساس شاخص ED50، جو (02/216‌میکروگرم در کیلوگرم خاک) و کلزا (29/2‌میکروگرم در کیلوگرم خاک) به‌ترتیب متحمل‌ترین و حساس‌ترین گیاهان زراعی به بقایای ریم‌سولفورون بودند. UR - https://ijpr.um.ac.ir/article_30170.html L1 - https://ijpr.um.ac.ir/article_30170_c8d03a427718631557350a8da81197d1.pdf ER -